Na de plaatsing van de foto van mijn vader, door Tonio gemaakt, kreeg ik een reactie op mijn vraag waarom Tonio deze foto beveiligd op zijn computer had staan. Het antwoord kwam van Thomas Smolders. Ik had nog niet eerder contact met deze jongeman gehad. Hij was 22 jaar (net zo oud als Tonio toen hij overleed) én fotograaf. Dit is wat hij mij schreef:

Hoi Mirjam,

Ik zag net je Facebookpostje over Tonio en de foto van je vader. Je vroeg je af waarom Tonio de foto beveiligde. Ik ben zelf fotograaf (en ongeveer even oud als Tonio zou geweest zijn), en ik beveilig mijn foto’s die ik écht mooi vind, omdat ik anders schrik heb dat ik ze ooit per ongeluk in één muisklik zou verwijderen. Ongetwijfeld zal Tonio daarom hetzelfde gedaan hebben bij dit prachtige beeld.

Veel liefs,

Thomas

Op zo’n moment gooi ik alle kritiek die ik óók op Facebook heb, weg en kan ik het wereldwijde ‘instituut’ wel kussen. Zelf zou ik nooit op die uitleg zijn gekomen, alleen al, omdat ik de betekenis, beter gezegd: de reikwijdte van deze term ‘beveiliging’ op de computer niet ken. Het woord ‘beveiliging’, begrijp ik nu, betekent, door Tonio op die plek gebruikt, veel eerder het zachter klinkende ‘bescherming’.

Voor Tonio was deze foto van zijn opa dus erg belangrijk en misschien dat hij portret daarom niet gebruikt heeft voor zijn docureeks ‘De eetclub’: Hij vond het door hem vastgelegde beeld van zijn opa te persoonlijk, te intiem. Dat kan ik me, nu ik weet wat die ‘beveiliging’ inhoud, beter voorstellen.

En zo kom ik, als achtergebleven moeder, in de wereld der levenden toch nog her en der boodschappen tegen, vastgeklonken aan het uiteinde van lijntjes die niet alleen naar Tónio leiden, maar waarvan de kiemen zelfs ontsproten blijken te zijn aan zijn gedachtegoed. Misschien vallen deze lijntje met berichten of kerngedachten ook wel onder, wat Jenny op de laatste pagina van de roman Tonio zegt tegen zijn ouders: ‘Ja, ik geloof echt dat de doden een bepaalde energie voor ons achterlaten.’

Dank je wel, lieve Tonio, dat je zo’n liefdevol beeld van je opa, door jouw ogen zo gezien, voor mij, zijn dochter, hebt achtergelaten.

Je mama.